مثانه بیش فعال (OAB) به گروهی از علائم ادراری اطلاق می‌شود که بارزترین آنها نیاز ناگهانی و فوری به ادرار کردن است. این وضعیت زمانی اتفاق می‌افتد که ماهیچه‌های مثانه شما به طور غیرارادی منقبض و آماده تخلیه شوند، درحالیکه مثانه شما هنوز پر نیست. در حالیکه علت دقیق آن ناشناخته است، ممکن است این وضعیت توسط سیگنال دهی نامناسب بین مغز و مثانه یا توسط عضلات بیش از حد فعال مثانه ایجاد شود.
وضعیت OAB می‌تواند کیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار دهد و انجام فعالیت‌های روزانه را به دلیل نیاز بیش از حد به توالت رفتن مختل کند. از آنجایی که OAB می‌تواند به طور ناگهانی شروع شود، اگر نزدیک توالت نباشید ممکن است احساس اضطراب کنید.
خواب فرد مبتلا هم می‌تواند تحت تأثیر قرار بگیرد. تخمین زده می‌شود که ۸۵.۶٪ از افراد مبتلا به OAB شب ادراری دارند، درحالیکه چندین بار در شب برای ادرار کردن از خواب بیدار می شوند. خواب کم هم می‌تواند عواقب منفی بر سلامت جسمی و روحی بیمار داشته باشد.
در حال حاضر تحقیقات خاصی در مورد اینکه بهترین وضعیت خواب برای OAB چیست، وجود ندارد. ولی یک قانون کلی اینست که وضعیتی را انتخاب کنید که هم برای شما راحت باشد، هم به خوابی آرام منجر شود.
نکاتی در مورد OAB، خواب و وضعیت بدن که دانستن آنها ضروری است:
آپنه خواب با علائم OAB در مردان و زنان مرتبط است، به این معنا که اثرات حوادث آپنه می‌تواند باعث کاهش اکسیژن در بدن، از جمله در سیستم ادراری شود.
اگر آپنه خواب و OAB دارید، خوابیدن به پهلو می‌تواند کمک کننده باشد. تخمین زده می‌شود که بجای خوابیدن به پشت، خوابیدن به پهلو می‌تواند علائم آپنه خواب را در حدود ۲۰٪ افراد از بین ببرد. مدیریت آپنه خواب همچنین می‌تواند به علائم OAB کمک کند.
ممکن است غیر منطقی به نظر برسد، اما انجام بعضی تنظیمات در وضعیت بدن در طول روز ممکن است در شب به شما کمک کند.
دراز کشیدن در واقع می‌تواند به افزایش ادرار کمک کند. تحقیقات سال ۲۰۰۹ روی افراد مبتلا به شب ادراری نشان داد که تجمع مایع در پاها در طول روز با افزایش حجم ادرار در شب مرتبط است؛ به این دلیل که مایعی که در حالت ایستاده در پاهای شما جمع می‌شود، زمانی که دراز می‌کشید بهتر به جریان خون شما وارد می‌شود.
بالا بردن پاها در طول روز و پوشیدن جوراب‌های کشی ممکن است به توزیع مجدد مایعات در جریان خون کمک کند و مانع از نیاز مکرر به توالت در نیمه شب شود.
این ممکن است به ویژه در صورت داشتن OAB و بیماری‌های دیگری که باعث تجمع مایع در پاها و مچ پا می‌شود مفید باشد، از جمله:
نارسایی وریدی، نارسایی قلبی و بیماری کبدی
اگر به دنبال تشک خاصی هستید، باید تشکی پیدا کنید که راحتی را به حداکثر برساند و در عین حال از بدن شما پشتیبانی کند.
تحقیقات انجام شده در سال ۲۰۱۵ نشان می‌دهد که تشک با سفتی متوسط برای کیفیت خواب، راحتی و حمایت از ستون فقرات بهترین است. با این حال، شما باید نیازهای خاص خود را هم در نظر بگیرید، مثل:
بعضی از افراد مبتلا به OAB هم ممکن است بی‌اختیاری فوریتی را تجربه کنند. این زمانی است که میل شدید به ادرار کردن پیدا می‌شود و قبل از اینکه بتوانید به دستشویی بروید، ادرارتان نشت می‌کند.
اگر متوجه شدید که به دلیل OAB بی‌اختیاری فوری را تجربه می‌کنید، می‌توانید از محصولات محافظ برای تخت و تشک خود استفاده کنید، مثل:
ملافه یا پد تشک ضد آب، روکش‌های ضد آب و محصولاتی مثل لباس زیر جاذب یا پدهای یکبار مصرف
چندین راه وجود دارد که می‌توانید برای جلوگیری از توالت رفتن در طول شب به دلیل OAB انجام دهید، از جمله:
الکل، قهوه، چای، نوشابه و سایر نوشیدنی‌های گازدار، نوشیدنی‌های ساخته شده با شیرین کننده‌های مصنوعی، شکلات، غذاهای اسیدی مثل مرکبات و گوجه فرنگی و غذاهای ادویه دار
چون مقابله با شب ادراری ناشی از OAB می‌تواند استرس زا باشد، بهتر است اتاق خواب شما محیطی باشد که خواب‌تان را تقویت کند. نکاتی که باید به این منظوردر نظر گرفته شود:
اطمینان از اینکه مسیر دستشویی روشن است، تا در صورت نیاز به مشکلی برنخورید.
اگر OAB دارید، درمان‌های مختلفی می‌تواند به آن کمک کند که هم شامل درمان‌های پزشکی است و هم کارهایی که می‌توانید در خانه انجام دهید. پایبندی به برنامه درمانی OAB می‌تواند به پیشگیری از نیازهای مکرر به توالت، هم در روز و هم در شب کمک کند:
بعضی از مراحل خانگی برای مدیریت OAB عبارتند از:
یادداشت کردن زمان نیاز به توالت در دفترچه هم می‌تواند در مورد اینکه چگونه عواملی مثل مصرف مایعات و غذاها بر علائم شما تأثیر می‌گذارد اطلاعات بیشتری به دست‌تان بدهد و شما را در پیگیری پیشرفت تمرین مثانه کمک کند.
داروهای تجویزی برای کمک به OAB در دسترس هستند. زمانی که مراقبت در منزل به مدیریت علائم شما کمکی نمی‌کند، پزشک ممکن است آنها را توصیه کند.
داروهای OAB ممکن است به صورت قرص، ژل یا چسب ترانس‌درمال داده شوند، از جمله:
کار این داروها مسدود کردن انواع خاصی از تکانه‌های عصبی به عضلات مثانه است که می‌تواند از انقباض نابهنگام این عضلات، جلوگیری کند.
اگر مراقبت در منزل و استفاده از داروها منجر به بهبودی نشود، سایر درمان‌های پزشکی بالقوه برای OAB عبارتند از:
خواب هم برای سلامت جسمی و هم برای سلامت روانی شما مهم است. خواب ضعیف می‌تواند بر سطح هوشیاری و حافظه شما تأثیر بگذارد و استرس شما را افزایش دهد که این خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند بیماری قلبی، دیابت و چاقی را افزایش می‌دهد.
اگر متوجه شدید که علائم OAB باعث می‌شود که شب‌ها بی‌خواب شوید، از پزشک اورولوژیست وقت ملاقات بگیرید. آنها می‌توانند روش‌هایی را برای کمک به کاهش تکرر ادرار توصیه کنند.
همچنین اگر راهبردهایی که در حال حاضر برای جلوگیری از شب ادراری استفاده می‌کنید، مؤثر نبودند یا از کار افتادند، ایده خوبی است که با پزشک صحبت کنید. این امکان وجود دارد که برنامه درمانی OAB شما نیاز به تنظیم داشته باشد.
منبع: Healthline
