مشکلات و بیماری بیضه شامن سرطان بیضه، پیچش بیضه، اپیدیمیت، واریکوسل، هیدروسل و ... است که برای جلوگیری از ابتلا به بسیاری از این مشکلات نیاز به چکاپ دوره ای و معاینه وجود دارد.
چرا باید به بیماری بیضه اهمیت بدهم؟
اگر درد بیضه یا تغییری ماننده توده یا سفتی در بیضه‌ها احساس شود باید به پزشک مراجعه کرد. سرطان بیضه جدی ترین شکل بیماری بیضه است. این سرطان همچنین شایع ترین سرطان در مردان 18 تا 35 ساله است اما این بیماری معمولاً قابل درمان است.
اپیدیدیمیت شایعتر از سرطان بیضه است که التهاب اپیدیدیم است. سالانه حدود 600 هزار مرد به آن مبتلا می شوند که معمولاً در سنین 19 تا 35 سال است. رابطه جنسی بدون محافظت یا داشتن چندین شریک جنسی خطر ابتلا به اپیدیدیمیت عفونی را افزایش می دهد.
از هر پنج مرد یک نفر مبتلا به واریکوسل است که به رگهای متورم بالای بیضه اشاره دارد، این وضعیت معمولاً خوش خیم است. هیدروسل‌ها که از مایعات زیاد شده در اطراف بیضه به وجود می آیند نیز خطر کمی دارند.
مانند هر سرطان، سرطان بیضه زمانی اتفاق می افتد که سلول های بیضه جهش هایی ایجاد کنند که باعث “رفتار نادرست” آنها شود. سلول ها ممکن است بی پروا تکثیر شده و به مناطقی که متعلق نیستند حمله کنند. در سرطان بیضه، این فرآیند معمولاً یک توده یا سفتی بدون درد رشد کند در یک بیضه ایجاد می کند. در بیشتر موارد، خود مردان در مراحل اولیه آن را کشف می کنند. اگر مردی در مراحل اولیه به پزشک مراجعه کند، سرطان بیضه تقریباً همیشه قابل درمان است.
پیچش بیضه:
وقتی پیچ خوردگی بیضه رخ می دهد رگ های خونی را به یک بیضه مسدود می کند. مردان خاصی دارای یک مشکل رشد هستند که آنها را مستعد پیچش بیضه می کند. گرچه پیچش بیضه نادر است، اما یک وضعیت اضطراری است. درد ناگهانی بیضه بسیار اورژانسی است و اگر درمان به تأخیر بیفتد، ممکن است بیضه از بین برود و به اصطلاح بمیرد. پیچ خوردگی بیشتر در سنین بلوغ – بین 10 تا 15 سالگی – رخ می‌دهد ، بنابراین باید به نوجوانان توصیه کرد چنین دردی را به سرعت گزارش دهند.
اپیدیمیت:
اپیدیدیم یک لوله پیچیده و بلند است که در کنار بیضه قرار دارد. وظیفه آن ذخیره اسپرم در حین بلوغ است. اپیدیدیمیت زمانی اتفاق می افتد که اپیدیدیم ملتهب یا آلوده شود. در برخی از موارد این یک عفونت مقاربتی است. در بیشتر اوقات، اپیدیدیمیت ناشی از آسیب، تجمع فشار مانند فشار خون بعد از عمل وازکتومی است. اپیدیدیمیت می تواند علائمی از تحریک خفیف تا درد شدید بیضه، تورم و تب ایجاد کند.
واریکوسل گشاد شدن وریدهای بالای بیضه است و معمولاً بی ضرر است. با این حال، گاهی اوقات واریکوسل ها می توانند قدرت باروری را مختل کنند یا دردی خفیف تا متوسط ایجاد کنند. اگر برآمدگی در بالای بیضه وجود داشته باشد باید به پزشک مراجعه کرد.
به مجموعه مایعات اطراف بیضه گفته می شود و معمولاً خوش خیم است. اما اگر به اندازه کافی بزرگ باشد می تواند باعث درد یا فشار شود. اگرچه مردان می توانند پس از آسیب دیدگی دچار هیدروسل شوند اما در اکثر موارد ضربه یا علت مشخصی باعث این بیماری نیست.
ارکیت:
ارکیت التهاب یک یا هر دو بیضه است که در اثر عفونت یا اوریون ایجاد می شود. همچنین می تواند ناشی از بیماریهای مقاربتی مانند سوزاک باشد.
برای جلوگیری از بیماری بیضه چه کاری می توانم انجام دهم؟
هیچ راهی اثبات شده برای جلوگیری از سرطان بیضه وجود ندارد. به همین دلیل تشخیص زود هنگام بسیار مهم است. کارشناسان توصیه می کنند که همه مردان جوان ماهانه باید بیضه خود را معاینه کنند. همچنین تقریبا هیچ روش پیشنهادی برای جلوگیری از واریکوسل ، هیدروسل ، یا پیچ خوردگی بیضه وجود ندارد. با تمرین رابطه جنسی ایمن و اجتناب از بالا آوردن سنگین وزنه زدن با مثانه پر، می توان از اپیدیدیمیت پیشگیری کرد.
بیماری بیضه چگونه درمان می شود؟
سرطان بیضه با توجه به نوع سرطان و میزان گسترش آن درمان می شود. سرطانی که از بیضه منتشر نشده است با جراحی ارکیکتومی ، جراحی برای برداشتن بیضه ، قابل درمان است. اگر در خارج از بیضه گسترش یافته باشد ، درمان های سرطان بیضه ممکن است شامل جراحی برای برداشتن غدد لنفاوی شکم، شیمی درمانی، پرتودرمانی یا ترکیبی از این سه مورد باشد.
سرطان بیضه یکی از سرطان های قابل درمان است. حتی پس از گسترش آن، سرطان بیضه معمولاً قابل درمان است. بهترین شانس برای درمان این است که سرطان به موقع شناسایی و درمان شود.
اپیدیدیمیت معمولاً با موفقیت با آنتی بیوتیک ها و داروهای ضد التهاب درمان می شود. استراحت در رختخواب، داروهای ضد درد و کیسه های یخ روی کیسه بیضه ممکن است به موارد شدیدتر کمک کند. درد می تواند خیلی آرام برطرف شود، گاهی اوقات هفته ها یا ماه ها طول می کشد.
پیچ خوردگی بیضه یک اورژانس پزشکی واقعی است. اگر به موقع به پزشک مراجعه شود می توان بیضه آسیب دیده را نجات داد. معمولاً برای «پیچ خوردن» بیضه و جلوگیری از تکرار آن ، به عمل جراحی اضطراری نیاز است.
واریکوسل معمولاً نیازی به درمان ندارد. اما برای مردان مبتلا به واریکوسل و اختلال در باروری، جراحی برای بستن رگهای گشاد شده واریکوسل موثر است. واریکوسل را می توان بدون تزریق جراحی با تزریق یک سیم پیچ کوچک به وریدهای غیرطبیعی نیز درمان کرد.
اگر هیدروسل بسیار بزرگ باشد یا باعث درد شود، جراحی معمولاً می تواند آن را درمان کند. با تزریق ماده خاصی از دیواره کیسه بیضه گاهی اوقات می توان هیدروسل را بدون جراحی ثابت کرد.
در مرکز یک روزه مهراد تلاش شده‌است که فرهنگ چکاپ اورولوژی منظم با هدف ارتقا سلامتی بیماران ایجاد شود و با شعار «چکاپ منظم فرهنگ انسان موفق» این فرهنگ‌سازی را گسترش دهد. با توجه به مشغله افراد و ترافیک کلان‌شهر تهران اغلب افراد شاغل انجام چکاپ و بررسی سلامتی خود را مرتب به تعویق می‌اندازند در این مرکز با مدرن ترین تجهیزات در یک مکان و یک زمان بدون نیاز به رفت و آمد در شهر، تمامی مشکلات ادراری و دستگاه اورولوژی بررسی می‌شود و برای افراد در ریسک بیماریهای اورولوژیکی مثل کسانی که سابقه سرطان پروستات در فامیل داشته‌اند یک سری چکاپ های دوره‌ای خاصی برای آنها پیشنهاد می‌شود.
