مشکلات انزال، از مشکلات جنسی شایع در میان مردان است.
۳ نوع اصلی مشکلات انزال عبارتند از:
- زودانزالی
- دیرانزالی
- انزال معکوس یا عقبگرد یا برگشتی
اگر مشکل انزال مداوم دارید، باید از پزشک متخصص اورولوژی وقت ملاقات بگیرید که در مورد این مشکل با شما گفتگو خواهد کرد شما را معاینه خواهد کرد.
زودانزالی
زودانزالی شایعترین مشکلات انزال است. زمانی که طی دخول جنسی انزال مرد (خروج منی) بسیار سریع رخ میدهد.
مطالعهای روی ۵۰۰ زوج از ۵ کشور مختلف نشان داد که متوسط زمانی که طول میکشد طی دخول جنسی انزال صورت بگیرد، ۵:۳۰ دقیقه بود. اما، رضایت از مدت زمان انزال بستگی به زوج دارد. تعریفی برای مدت زمانی که رابطه جنسی باید طول بکشد، وجود ندارد.
دورههای گاهبهگاه زودانزالی متداول هستند و دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. اما، اگر نیمی از اقدامهای شما برای رابطه جنسی منجر به زودانزالی میشوند، درمان ممکن است کمک کند.
دلایل زودانزالی
عوامل روانی و جسمی مختلفی میتوانند سبب شوند که مرد ناگهان دچار زودانزالی شود.
دلایل جسمی شایع:
- مشکلات پروستات
- مشکلات تیروئید-یک غدۀ تیروئید کم کار یا پرکار
- استفاده از مواد مخدر تفریحی
دلایل روانی رایج عبارتند از:
- افسردگی
- استرس
- مشکلات در رابطه با شریک زندگی
- اضطراب در مورد عملکرد جنسی (به ویژه در آغاز یک رابطه جدید، یا زمانی که مرد قبلا سابقه مشکل در عملکرد جنسی داشته است).
ممکن است یک مرد، (هرچند کمتر شایع است) از زمان آغاز فعالیت جنسی همواره زودانزالی داشته باشد. شماری از دلایل محتمل برای این مسئله عبارتند از:
- شرطی شدن: امکان دارد که تجربیات جنسی اولیه، رفتار جنسی در آینده را تحت تاثیر قرار دهند. برای مثال، اگر یک نوجوان برای اجتناب از گیر افتادن حین خودارضایی خود را به انزال سریع عادت دهد، ممکن است بعدها ترک این عادت دشوار باشد.
- یک تجربۀ آسیبزای جنسی در کودکی: این مورد میتواند گیر افتادن حین خودارضایی باشد تا آزار جنسی.
- تربیت و باورهای سختگیرانه در مورد رابطه جنسی
- دلایل زیستی: بعضی مردان ممکن است آلت تناسلی فوق حساسی داشته باشند.
چند چیز هست که قبل از رفتن به دنبال درمان بالینی میتوانید امتحان کنید:
اقداماتی که خودتان میتوانید امتحان کنید گاهی اوقات میتواند کمک کننده باشد:
- یک تا دو ساعت پیش از رابطه جنسی خودارضایی کنید
- از یک کاندوم ضخیم استفاده کنید تا به کاهش حس فیزیکی کمک کند.
- یک نفس عمیق بکشید تا رفلکس انزال را موقتا متوقف کنید (یک رفلکس اتوماتیک بدن که طی آن انزال رخ میدهد).
- با شریکتان در حالیکه وی روی شما قرار گرفته نزدیکی کنید (تا بتواند وقتی که شما به انزال نزدیک هستید عقب بکشد).
- طی رابطه جنسی توقف کنید و در مورد یک مسئله کسالت بار فکر کنید.
زوج درمانی در درمان زودانزالی
اگر در یک رابطه طولانی مدت هستید، ممکن است زوج درمانی برای مشکلات انزال شما مفید باشد. طی این جلسات درمانگر :
- زوجها را ترغیب میکند که هر مشکلی در رابطه دارند را بررسی کنند و به آنها توصیههایی برای برطرف کردن آنها میکند.
- به زوجها تکنیکهایی نشان میدهد که میتواند کمک کند که عادت زودانزالی را از یاد ببرید (۲ تکنیک بسیار محبوب تکنیکهای «فشردن» و «ایست-حرکت» است).
در تکنیک فشردن، شریک شما با مالش آلت تناسلی شما با دست سعی در ارضاء شما میکند اما درست قبل از نقطهای که انزال صورت بگیرد دست نگه میدارد و سر آلت شما را بین ۱۰ تا ۲۰ ثانیه فشار میدهد. سپس آلت را رها میکند و به مدت ۳۰ ثانیه دیگر قبل از سر گرفتن مالیدن آلت، صبر میکند. این فرایند چند مرتبه پیش از اینکه اجازۀ انزال داده شود، انجام میشود.
تکنیک ایست-حرکت مشابه تکنیک قبل است اما شریک شما آلت تناسلیتان را فشار نمیدهد. وقتی که اطمینان بیشتری از به تاخیر انداختن انزال داشتید، شما و شریکتان میتوانید رابطه جنس را آغاز کنید و توقف و شروع را هر زمان که نیاز بود انجام دهید.
این تکنیکها ممکن است ساده به نظر برسند ولی به تمرین زیادی نیاز دارند.
ضدافسردگیها (SSRIs)
مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) برای درمان افسردگی منظور شدهاند ولی انزال را هم به تاخیر میاندازند. SSRIهایی که برای این هدف به کار میروند عبارتند از:
- پاروکستین
- سرترالین
- فلوکستین
بعضی مردان ممکن است به محض آغاز درمان بهبود را تجربه کنند. اما، باید دارو را به مدت ۱ تا ۲ هفته مصرف کنید تا آثار کامل آن را ببینید.
عوارض جانبی SSRIها معمولا خفیف است و باید بعد از ۲ تا ۳ هفته بهبود یابد. این عوارض عبارتند از:
- خستگی
- احساس تهوع و استفراغ کردن
- اسهال
- تعریق بیش از حد
⚠️ در مورد عوارض جانبی SSRIها بیشتر مطالعه کنید.
داپوکستین
یک SSRI که اختصاصا برای انزال زودرس در نظر گرفته شده است و تحت عنوان داپوکستین (پریلیگی/ Priligy) شناخته میشود، اکنون در بریتانیا مجوز گرفته است. مقامات محلی NHS میتوانند انتخاب کنند و در NHS آن را تجویز کنند.
از SSRI های ذکر شده در بالا بسیار سریعتر عمل میکند و میتواند بنا به تقاضا استفاده شود. معمولا توصیه میشود که بین 1 تا 3 ساعت پیش از رابطه جنسی مصرف شود اما نباید بیش از یک بار در روز استفاده شود.
پاسخ شما به درمان بعد از ۴ هفته (یا ۵ هفته) بررسی میشود و سپس هر ۵ ماه مجددا بررسی میشود.
داپوکستین برای همۀ مردانی که تشخیص زودانزالی دریافت کردهاند، مناسب نیست. برای مثال، برای برخی مردان دچار مشکلات قلبی، کلیوی و کبدی توصیه نمیشود. این دارو همچنین میتواند با داروهای دیگر مانند ضدافسردگیهای دیگر تداخل داشته باشد.
عوارض جانبی شایع:
مهارکنندههای فسفودی استراز-۵
مهارکنندههای فسفودی استراز-۵ مانند سیلدنافیل (تحت نام ویاگرا فروخته میشود)، کلاسی از داروها هستند که برای اختلالات نعوظ به کار میروند. تحقیقات نشان داده است که این داروها ممکن است به زودانزالی هم کمک کنند.
به دلیل تغییر قوانین، برای گرفتن سیلدنافیل نیاز به نسخه ندارید. اما باید با یک داروساز مشورت کنید تا اطمینان حاصل کنید که مصرف آن برای شما بیخطر است.
بیحس کنندههای موضعی و کاندومها
استفاده از بیحس کنندههایی مانند لیدوکایین یا پریلوکایین میتوانند کمک کنند ولی ممکن است به داخل واژن منتقل و جذب شوند و سبب کاهش حس جنسی شوند. کاندومهای بیحسکننده هم میتوانند مورد استفاده قرار گیرند و موثر هستند، خصوصا هنگامی که با بیحسی موضعی ترکیب میشوند.
دیرانزالی
دیرانزالی (اختلال ارگاسم مردانه) بعنوان یکی دیگر از شایعتری مشکلات انزال در آقایان، تحت این عناوین طبقهبندی میشود:
- تجربۀ تاخیر قابل توجه پیش از انزال
- عدم توانایی انزال بهطور کلی، اگرچه مرد میخواهد و نعوظ طبیعی دارد.
در این صورت ممکن است دیرانزالی داشته باشید:
- تجربۀ تاخیر مکرر و ناخواسته پیش از انزال که ۳۰ تا ۶۰ دقیقه طول میکشد
- نیمی از دفعاتی که رابطه جنسی دارید، نمیتوانید انزال داشته باشید
دلایل دیرانزالی
مانند زودانزالی، دیرانزالی هم میتواند به دلایل روانی و جسمی ایجاد شود.
دلایل روانی احتمالی دیرانزالی مشابه دلایل زودانزالی هستند. برای مثال، تجربۀ آسیبزای جنسی در کودکی، تربیت سختگیرانه، مشکلات در رابطه، استرس یا افسردگی.
دلایل فیزیکی دیرانزالی عبارتند از:
- دیابت (معمولا تنها نوع ۱)
- آسیبهای طناب نخاعی
- مالتیپل اسکلروزیس (MS)
- جراحی مثانه یا پروستات
- افزایش سن
میدانیم داروهای زیادی سبب دیرانزالی میشوند از جمله:
- ضدافسردگیها، به ویژه مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIها)
- داروهای درمان کننده فشارخون بالا مانند بتابلاکرها
- آنتی سایکوتیکها که برای درمان اپیزودهای سایکوز به کار میروند
- شل کنندههای عضلانی مانند باکلوفن که به طور گسترده برای درمان بیماری عصبی-حرکتی و مالتیپل اسکلروزیس به کار میرود
- ضددردهای قدرتمند مانند متادون (که به شکل گستردهای برای درمان افراد معتاد به کار میرود)
دیرانزالی میتواند ناگهانی و بدون وجود مشکل قبلی آغاز شود یا (مورد کمتر شایع) مرد همواره تجربه آن را داشته است.
میتواند در تمام تجربههای جنسی یا تنها در موقعیتهای خاصی رخ دهد. برای مثال، ممکن است هنگام خودارضایی بتوانید انزال طبیعی داشته باشید ولی حین رابطه جنسی نتوانید. وقتی که انزال تنها در موقعیتهای خاصی رخ میدهد، معمولا یک دلیل روانی وجود دارد.
سکس درمانی یا سکستراپی یک فرم از مشاوره است که از ترکیب روان درمانی و تغییرات ساختاری در زندگی جنسی شما استفاده میکند. این درمان میتواند به افزایش احساس لذت حین رابطه جنسی و و درمان برخی مشکلات انزال کمک کند.
طی سکس درمانی، شما این فرصت را دارید که با درمانگر جنسی در خصوص هرگونه مشکل عاطفی یا روانی مرتبط با تمایلات جنسی و رابطه خودتان بدون پیش داوری صحبت کنید.
کارهایی هم ممکن است به شما پیشنهاد شود که در خانه هنگام رابطه جنسی با شریکتان امتحان کنید.
این کارها میتواند شامل موارد ذیل باشد:
- خیال پردازیهای شهوت انگیز و «بازیهای جنسی» برای هیجانانگیزتر کردن معاشقه
- استفاده از کرمها یا ژلهای روانکننده برای راحتتر و آرامبخشتر کردن عمل فیزیکی جنسی
- استفاده از ابزارهای کمکی جنسی مانند ویبراتورها برای افزایش لذت
تعویض داروها
درصورتی که فکر میکنید SSRIها مسئول دیرانزالی هستند، تعدادی از داروها هستند که میتوانید از آنها استفاده کنید. این داروها عبارتند از:
- آمانتادین: در اصل برای درمان عفونت ویروسی به کار میرود
- بوپروپیون: معمولا برای کمک به ترک سیگار تجویز میشود
- یوهیمبین: در اصل برای درمان اختلالات نعوظ به کار میرود
این داروها به خنثیکردن برخی اثرات شیمیایی SSRIها که ممکن است در دیرانزالی نقش داشته باشند، کمک میکنند.
الکل و مواد مخدر
سوءمصرف الکل و موادمخدر میتواند دلایل زمینهای جداگانۀ دیرانزالی باشند، بنابراین برطرف کردن این مشکلات میتواند کمک کند.
سودوافدرین
قرصهای سودوافدرین میتواند امتحان شود ولی این قرصها باید تحت عنوان «تائیدنشده» تجویز شوند. این کار به این معنی است که دارو در درمان دیرانزالی امیدبخش است اما هنوز برای این مصرف خاص مجوز نگرفته است (سودوافدرین معمولا به عنوان داروی ضد احتقان به کار میرود).
انزال معکوس یا عقبگرد
انزال برگشتی نوع نادری از مشکلات انزال است. این مشکل وقتی اتفاق میافتد که منی به جای مجرای ادرار (لولهای که ادرار از آن عبور میکند) به صورت برگشتی وارد مثانه میشود.
علائم اصلی انزال برگشتی عبارتند از:
- عدم تولید منی یا صرفا میزان اندک حین انزال
- تولید ادرار کدر (به دلیل وجود منی در آن) وقتی که بعد از رابطه جنسی به توالت میروید
مردان دچار انزال برگشتی احساس ارگاسم را تجربه میکنند و این مشکل خطری برای سلامتی نیست. اما، میتواند امکان فرزنددار شدن را تحت تاثیر قرار دهد.
دلایل انزال معکوس یا عقبگرد
انزال برگشتی بهواسطۀ آسیب به اعصاب یا عضلاتی رخ میدهد که گردن مثانه را احاطه میکنند (نقطهای که حالب به مثانه متصل میشود).
معمولا وقتی انزال رخ میدهد، منی از مجرای ادرارتان خارج میشود. عضلات اطراف گردن مثانه که هنگام ارگاسم سفت بسته میشوند، مانع از ورود منی به مثانه میشوند. اما، آسیب به عضلات یا اعصاب احاطه کننده میتواند مانع از بسته شدن گردن مثانه شود و باعث شود که منی به جای مجرا ادرار وارد مثانه شود.
جراحی غده پروستات یا مثانه، شایعترین علت انزال معکوس است. علل دیگر عبارتند از دیابت، مالتیپل اسکلروزیس و دستهای از داروها که تحت عنوان آلفابلاکر شناخته میشوند و اغلب برای درمان فشارخون بالا به کار میروند.
اغلب مردان نیاز به درمان انزال برگشتی ندارند زیرا هنوز قادر به لذت بردن از یک زندگی جنسی سالم هستند و این مشکل عوارض بدی برای سلامتیشان ندارد. اما اگر درمان لازم باشد (معمولا به دلیل میل به پدر شدن) گزینههایی برای امتحان کردن وجود دارد.
برای مثال، سودوافدرین (که معمولا به عنوان ضد احتقان به کار میرود) در درمان انزال معکوس ایجاد شده بهواسطۀ دیابت یا جراحی موثر واقع شده است. اگر انزال عقبگرد یا معکوس به دلیل استفاده از داروی خاصی ایجاد شده است پس انزال طبیعی معمولا بعد از قطع دارو باز میگردد. قبل از قطع داروی تجویز شده با پزشک عمومی خود مشورت کنید.
اما، اگر انزال معکوس به دلیل آسیب قابل توجه عضله یا عصب ایجاد شده باشد، احتمالا درمان امکان ندارد.
مردانی که میخواهند فرزند داشته باشند، میتوانند با استفاده از اسپرمهای داخل ادرارشان با لقاح مصنوعی یا باروری در شرایط آزمایشگاهی (IVF) بچهدار شوند.
شریکتان را در این مسئله دخیل کنید
اگر مشکلاتی در زندگی جنسیتان دارید و به دنبال درمان هستید، معمولا توصیه میشود تا حد امکان شریکتان را در این فرایند دخیل کنید. بیان و صحبت کردن در مورد نگرانیهایتان میتواند در کمک به برطرف کردن آن تاثیر بسزایی داشته باشد. در برخی موارد، شریکتان ممکن است مشکلات خودش را داشته باشد که در مشکلات زندگی جنسی شما نقش داشته باشند.
برای مثال، برخی زنان طی دخول جنسی معمول نمیتوانند به اوج لذت جنسی برسند و به تحریک با دست یا دهان احتیاج دارند.
یافتن خون در منی (هماتوسپرمی) میتواند علامت هشداردهندهای باشد. اما، در بیشتر موارد، جدی نیست و طی چند روز برطرف میشود. محتملترین دلیل عفونت مجرای ادرار (التهاب مجرای ادرار) یا پروستات (پروستاتیت) است.
درصورت تداوم علائم، پزشک اورلوژیستتان را ببینید یا به درمانگاه ادراری-تناسلی (GUM) محلی مراجعه کنید زیرا علل آن ممکن است جدیتر باشد.