سیستمهای بدن شما به طور مداوم با هم کار میکنند تا هموستاز (تعادل شرایط فیزیکی و شیمیایی) را ارتقا دهند. درست در زمانی که بدن شما در بهترین حالت خود عمل میکند، این تعادل را مرهون فرآیندهای فیزیولوژیکی خود است. با توجه به این ارتباط متقابل، جای تعجب نیست که شرایط مزمن، صرف نظر از تأثیرات مستقیمی که دارد، تقریباً بر همه سیستمهای اصلی بدن تأثیر میگذارد. این امر به ویژه در مورد دیابت و اورولوژی صادق است. دیابت و سلامت اورولوژی با هم پیوند خوردهاند و بیشتر از آنچه فکر میکنید به هم مرتبط هستند.
رابطه بین دیابت و اورولوژی
دیابت یک بیماری مزمن است که بر نحوه پردازش گلوکز توسط فرد تأثیر میگذارد. گلوکز منبع اصلی انرژی بدن ماست و از غذایی که میخوریم تامین میشود و بعد از تجزیه شدن از طریق انسولین به سلولها میرسد. در یک فرد سالم، هر روز این فرآیند بدون مشکل اتفاق میافتد، اما در افراد مبتلا به دیابت، به صورت مؤثر انجام نمیشود. بسته به نوع دیابت، لوزالمعده ممکن است انسولین کافی تولید نکند یا اصلاً انسولین تولید کند ولی بدن به طور موثر از آن استفاده نکند. این باعث میشود که گلوکز در جریان خون شما جمع و سلولها از انرژی آن محروم شوند.
در حالی که افزایش سطح گلوکز خون طبیعی است، داشتن قند خون بالا و طولانی مدت میتواند منجر به مجموعهای از مشکلات شود. به همین دلیل است که افراد مبتلا به دیابت نیاز به مصرف انسولین دارند که به تنظیم سطح گلوکز خون و حفظ سلامت آنها کمک میکند. سطح قند خون اگر به درستی مدیریت نشود و بالا بماند، مشکلاتی مثل شرایط پوستی، اختلال یا از دست دادن بینایی، آسیب عصبی، بیماری کلیوی، بیماری قلبی، سکته مغزی و غیره ایجاد میکند. دیابت همچنین میتواند خطر ابتلا به عفونتهای دستگاه ادراری، مشکلات مثانه و اختلال عملکرد جنسی را افزایش دهد؛ یا حتی شرایط اورولوژیک موجود را بدتر و به موارد جدید یا در حال توسعه کمک کند.
در حالی که مشکلات فرد دیابتی قابل کنترل است، ارتباط مستقیمی بین بیماری مزمن و اورولوژی وجود دارد. برای اطمینان از سالم ماندن و کاهش خطر ابتلا به بیماریهای رایج اورولوژی، مهم است که سطح قند خون خود را در طول روز اندازه گیری و در صورت نیاز از انسولین استفاده کنید. اگر دیابتی هستید و فکر میکنید ممکن است به یک بیماری اورولوژیک مبتلا شده باشید، بلافاصله با یک متخصص اورولوژی مشاوره کنید.
چگونگی تأثیر دیابت بر شرایط مثانه
دیابت میتواند تأثیر مستقیمی بر نحوه عملکرد دستگاه ادراری تحتانی داشته باشد. اگر دیابت کنترل نشود، میتواند به افزایش میزان عفونتهای دستگاه ادراری منجر شود و از آنجا به مثانه و کلیه سرایت کند، به خصوص اگر عفونت دستگاه ادراری به درستی تشخیص داده و درمان نشود. دیابت همچنین التهاب و تورم مجرای ادرار شما را افزایش میدهد که میتواند هنگام دفع ادرار مشکلاتی ایجاد کند. سندرم مثانه بیش فعال (OAB) در افراد مبتلا به دیابت شایعتر است؛ بنابراین اگر علائم یا نشانههایی دارید با پزشک خود در مورد بهترین گزینههای درمانی صحبت کنید.
با گذشت سالها، افراد مبتلا به دیابت، بیشتر در معرض آسیب عصبی و از دست دادن عملکرد حسی قرار میگیرند. این میتواند ثبت سیگنالهایی را که هنگام پر شدن مثانه با هم ارتباط برقرار میکنند، دشوار کند. به نوبه خود، خیلی از مردم نمیدانند چه زمانی باید از توالت استفاده کنند و در نهایت برای توالت رفتن خیلی منتظر میمانند. با نگه داشتن بیش از حد ادرار برای مدت طولانی، خطر ابتلا به عفونت مثانه را افزایش میدهید که میتواند منجر به عوارض جدی شود.
افراد مبتلا به دیابت معمولاً عضلات مثانه کم کار یا بیش فعال دارند. در صورت مشاهده هر یک از علائم و نشانههای زیر، فورا به پزشک مراجعه کنید. چون هرچه زودتر مشکلی تشخیص داده شود، زودتر میشود درمانش کرد و خطر ابتلا به عوارض شدیدتر کاهش مییابد. علائم و نشانههایی که باید به آنها توجه کرد عبارتند از:
تکرر ادرار، ضعف، حالت تهوع، سرگیجه، از دست دادن اشتها، گرسنگی شدید، تشنگی شدید، از دست دادن بینایی، از دست دادن عملکرد جنسی، علائم عفونت، تورم در اندام تناسلی، مشکلات دفع ادرار، افزایش وزن بیش از حد و کاهش وزن بیش از حد
سایر شرایط اورولوژیک که در افراد مبتلا به دیابت رایج است عبارتند از: کنترل ضعیف عضلات اسفنکتر، بی اختیاری ادرار، احتباس ادراری و افزایش فوریت یا تکرر ادرار.
اختلال عملکرد جنسی و دیابت
دیابت تأثیر مستقیمی بر سلامت جنسی دارد. از آنجا که دیابت و اورولوژی بسیار به هم مرتبط هستند، مشکلات ناشی از بیماریهای اورولوژی میتواند به اختلال عملکرد جنسی تبدیل شود. دیابت ممکن است منجر به تورم در اندام تناسلی و افزایش عفونتهای دستگاه ادراری شود که میل جنسی را به شدت کاهش میدهد.
اختلال عملکرد جنسی میتواند هم در مردان و هم در زنان رخ دهد چون دیابت بر عملکرد عصبی و حسی تأثیر میگذارد و در نتیجه باعث ایجاد تغییراتی در جریان خونرسانی به اندام تناسلی میشود. شایعترین مشکل در زنان مبتلا به دیابت خشکی واژن، کاهش پاسخ جنسی، کاهش میل جنسی و درد در حین رابطه جنسی است. شایعترین مشکلات در مردان مبتلا به دیابت شامل اختلال نعوظ، انزال رتروگراد (که منی به جای خروج از آلت تناسلی در هنگام ارگاسم وارد مثانه میشود)، کمبود تستوسترون و کاهش میل جنسی است. عملکرد جنسی ارتباط مستقیمی با جریان خون و تحریک عصبی دارد که دیابت میتواند به شدت به آن آسیب برساند. اگر هر یک از این اختلالات عملکرد جنسی را دارید، توصیه می شود فوراً به دنبال کمک باشید؛ اگرچه آسیب عصبی قابل ترمیم نیست، ولی از بدتر شدن آن میشود جلوگیری کرد.
مردان ختنه نشده بیشتر در معرض خطر بالانوپوستیت هستند(التهاب سر آلت تناسلی و ختنهگاه) که میتواند منجر به عفونتهای قارچی و سایر عوارض شود. در برخی از مردان، این یکی از اولین علائم دیابت است. اگر مشکلی دارید یا فکر میکنید ممکن است به بالانوپوستیت مبتلا شده باشید، فوراً به پزشک خود مراجعه کنید.
دیابت و عملکرد کلیه
متأسفانه دیابت که شایعترین علت نارسایی کلیه در مردان است و اغلب به عنوان بیماری کلیوی دیابتی شناخته میشود، میتواند به تدریج در طول زمان رخ بدهد. با این حال، اگر بیماری کلیوی دیابتی رخ دهد، هر دو کلیه را به طور همزمان تحت تاثیر قرار میدهد. این میتواند خطرناک باشد، چون توانایی بدن را برای فیلتر کردن خون، به شدت مهار میکند. یکی از علائم شایع بیماری کلیه دیابت کلیوی، تورمی است که در چندین قسمت بدن شما ایجاد میشود و اگر درمان نشود، میتواند به سرطان کلیه تبدیل شود. مطمئن شوید که اقداماتی را برای کمک به جلوگیری از عفونت کلیه انجام میدهید و در صورت مشاهده هرگونه تغییر نامنظم در بدن یا علائم مشکلات کلیوی، همیشه با پزشک خود صحبت کنید.
آسیب به کلیهها میتواند ناشی از کمبود انسولین ِخون باشد، بنابراین مدیریت صحیح دیابت برای حفظ عملکرد سالم کلیه در طول سالها ضروری است. اگر متوجه شدید که در هنگام استفاده از توالت مشکل دارید، با اورولوژیست خود در مورد اقدامات پیشگیرانهای که میتوانید انجام دهید صحبت کنید. انجام این کار باعث کاهش تعداد عفونتهایی میشود که میتواند به حفظ ایمنی کلیهها کمک کند. این مهم است چون آسیب کلیه میتواند بر موفقیت انسولینی که هنگام مدیریت دیابت خود مصرف میکنید، تأثیر بگذارد. در غیر این صورت، سطح بالای قند خون همچنان باعث ایجاد مشکلات دیگر و بدتر شدن وضعیت شما خواهد شد.
مدیریت دیابت و انتخابهای سالم اورولوژیک
خوشبختانه، با مدیریت صحیح دیابت، انتخابهای اورولوژیکی سالمی هم انجام میدهید چون این دو با هم مرتبط هستند. بدان معنا که با مراقبت از دیابت و انتخاب شیوه زندگی هوشمندانه، از سلامت اورولوژی خودتان هم مراقبت میکنید. بعضی از بهترین راهها برای انجام این کار عبارتند از رژیم غذایی، ورزش، کاهش استرس و سیگار نکشیدن.
داشتن یک رژیم غذایی سالم و مغذی پر از میوهها، سبزیجات، پروتئین بدون چربی و غلات کامل، میتواند به شما در تثبیت قند خون و حفظ سلامت دستگاه ادراری کمک کند. سعی کنید از پرخوری پرهیز کنید، زیرا دریافت کالری بیش از حد به یکباره میتواند برای سیستم گوارشی بدن شما طاقت فرسا باشد. همچنین باید مقدار کافئین و الکلی را که هر هفته مصرف میکنید محدود کنید. در کنار یک رژیم غذایی سالم، مطمئن شوید که اهل ورزش منظم، نوشیدن آب فراوان، کاهش استرس در زندگی روزمره، انتخاب گزینههای سبک زندگی فعال و پرتحرک، اجتناب از دود سیگار و سایر مواد مخدر، و محدود کردن تعداد غذاهای فرآوریشده هستید. مطمئن شوید که به طور منظم به اورولوژیست خود مراجعه میکنید و همیشه یک برنامه مدیریت دیابت سالم را در اولویت قرار میدهید.
زندگی با دیابت به این معنی نیست که شما حتما مشکلات اورولوژیک دارید. با این حال، این خطر شما را به طور چشمگیری تهدید میکند. به همین دلیل است که مدیریت صحیح دیابت بسیار ضروری است.