درباره سیستوسکوپی بیشتر بدانیم

سیستوسکوپی چیست؟

سیستوسکوپ یک لوله نازک است که انتهایش یک دوربین و منبع نوری دارد. در طی سیستوسکوپی، پزشک این لوله را از طریق مجرای ادرار وارد مثانه می‌کند تا بتواند داخل مثانه شما را به تصویر بکشد. تصاویر بزرگ‌نمایی شده از دوربین روی صفحه‌ای نمایش داده می‌شوند که پزشک می‌تواند آنها را ببیند.

سیستوسکوپی چیست؟ | دکتر مهری مهراد

دلایل انجام سیستوسکوپی

در صورت داشتن مشکلات ادراری، مثل تکرر ادرار یا ادرار دردناک، پزشک اورولوژیست ممکن است این آزمایش را تجویز کند. پزشک شما همچنین ممکن است این روش را برای بررسی دلایل زیر تجویز کند:

مشاهده خون در ادرار، عفونت‌های مکرر دستگاه ادراری، مثانه بیش فعال و درد لگن

سیستوسکوپی می‌تواند چندین بیماری از جمله تومورهای مثانه، سنگ‌های مثانه یا سرطان را نشان بدهد. پزشک شما همچنین می‌تواند از این روش برای تشخیص موارد زیر استفاده کند:

  • انسداد ادراری
  • بزرگ شدن غده پروستات
  • رشد غیر سرطانی
  • مشکلات حالب (لوله هایی که مثانه شما را به کلیه ها متصل می‌کند)

سیستوسکوپی همچنین می‌تواند برای درمان بیماری‌های زمینه‌ای مثانه استفاده شود. پزشک شما می‌تواند با کمک ابزارهای جراحی کوچکی، برای برداشتن تومورها و سنگ‌های کوچک مثانه یا نمونه‌برداری از بافت مثانه از سیستوسکوپی استفاده کند.

کاربردهای دیگر عبارتند از:

  • گرفتن نمونه ادرار برای بررسی تومور یا عفونت
  • قرار دادن یک لوله کوچک برای کمک به جریان ادرار
  • تزریق رنگ به طوری که مشکلات کلیوی را بتوان با اشعه ایکس شناسایی کرد.

آماده شدن برای سیستوسکوپی

اگر عفونت مجاری ادراری یا سیستم ایمنی ضعیفی دارید، ممکن است پزشک قبل و بعد از عمل سیستوسکوپی، آنتی بیوتیک تجویز کند. همچنین ممکن است لازم باشد قبل از آزمایش نمونه ادرار بدهید. اگر پزشک شما قصد دارد به شما بیهوشی عمومی بدهد، پس از آن احساس گیجی خواهید کرد.

از پزشک خود بپرسید که آیا می‌توانید به مصرف داروهای معمولی ادامه دهید یا خیر. بعضی از داروها می‌توانند در طول عمل باعث خونریزی بیش از حد شوند.

 

بیهوشی در حین سیستوسکوپی

این روش ممکن است در بیمارستان یا مطب پزشک انجام شود. شما به نوعی از بیهوشی نیاز خواهید داشت، بنابراین قبل از عمل با پزشک خود در مورد گزینه‌های خود صحبت کنید، از جمله:

بی‌حسی موضعی: روش‌های سرپایی معمولاً شامل بی‌حسی موضعی است. این بدان معناست که شما می‌توانید به طور معمول بنوشید و غذا بخورید و بلافاصله پس از عمل به خانه بروید.

بیهوشی عمومی: بیهوشی عمومی به این معناست که در طول سیستوسکوپی بیهوش خواهید شد. با بیهوشی عمومی، ممکن است لازم باشد چندین ساعت قبل از زمان عمل ناشتا باشید.

بی حسی منطقه‌ای: بی حسی منطقه‌ای شامل تزریق در پشت شماست. این کار شما را تا زیر کمر بی حس می‌کند.

با بیهوشی منطقه‌ای یا عمومی، احتمالاً باید چند ساعت بعد از عمل در بیمارستان بمانید.

سیستوسکوپی مردان | کلینیک اورولوژی مهراد

تصویری از سیستوسکوپی مردان

روش سیستوسکوپی

درست قبل از سیستوسکوپی، باید برای تخلیه مثانه به دستشویی بروید. سپس، لباس جراحی پوشیده و به پشت روی میز درمان دراز بکشید. پاهای شما ممکن است در رکاب قرار بگیرند. پرستار ممکن است برای جلوگیری از عفونت مثانه به شما آنتی بیوتیک بدهد.

در این مرحله، به شما بیهوشی داده می‌شود. اگر بیهوشی عمومی دریافت کنید، این تمام چیزی است که تا زمانی که از خواب بیدار شوید، آگاه هستید. اگر یک بی‌حسی موضعی یا منطقه‌ای دریافت می‌کنید، ممکن است به شما یک آرام‌بخش نیز داده شود تا آرامش داشته باشید. مجرای ادرار شما با اسپری یا ژل بی‌حس کننده بی‌حس می‌شود اما باز هم بعضی از حس‌ها را خواهید داشت، اما ژل باعث می‌شود کمتردرد بکشید. پزشک اسکوپ را با ژل روغن کاری کرده و با احتیاط وارد مجرای ادرار می‌کند که ممکن است کمی احساس سوزش در شما پدید آورد.

اگر هدف ِاین عمل تحقیقاتی باشد، پزشک شما از یک اسکوپ انعطاف پذیر استفاده می‌کند. بیوپسی یا سایر روش های جراحی نیاز به اسکوپ ضخیم‌تر و سفت‌تری دارند. اسکوپ بزرگتر برای عبور دادن ابزارهای جراحی به داخل بدن بکار می‌رود.

پزشک شما از طریق یک لنز، مثانه شما را می‌بیند. یک محلول استریل هم از همان طریق به مثانه شما جاری می‌شود. این باعث می‌شود که پزشک شما راحت‌تر ببیند که چه اتفاقی در حال رخ دادن است. این مایع ممکن است به شما احساس ناراحتی یا نیاز به ادرار بدهد.

با بی حسی موضعی، سیستوسکوپی شما ممکن است کمتر از پنج دقیقه طول بکشد. اگر به شما آرام بخش یا بیهوشی عمومی داده شود، کل این عمل ممکن است ۱۵ تا ۳۰ دقیقه طول بکشد.

 

خطرات احتمالی سیستوسکوپی

داشتن احساس سوزش در حین ادرار به مدت دو تا سه روز پس از عمل طبیعی است و ممکن است نیاز به دفع ادرار بیشتر از حد معمول داشته باشید. سعی نکنید ادرار خود را نگه دارید، چون خون می تواند در مثانه شما لخته شده و انسداد ایجاد کند.

وجود خون در ادرار پس از عمل هم شایع است، به خصوص اگر بیوپسی داشته‌اید. نوشیدن آب زیاد به کاهش سوزش و خونریزی کمک می‌کند.

برخی افراد دچار عوارض جدی‌تری می‌شوند، از جمله:

مجرای ادرار متورم (اورتریت): این شایع‌ترین عارضه است که ادرار را سخت می‌کند. اگر نمی‌توانید با گذشت بیش از هشت ساعت بعد از عمل ادرار کنید، با پزشک خود تماس بگیرید.

عفونت: در موارد نادر، میکروب‌ها وارد دستگاه ادراری شما شده و باعث عفونت می‌شوند. تب، بوی عجیب ادرار، حالت تهوع و کمردرد همگی از علائم عفونت هستند و ممکن است به آنتی بیوتیک نیاز داشته باشید.

خونریزی: تعداد کمی از افراد از خونریزی جدی‌تری رنج می‌برند. اگر این اتفاق افتاد با پزشک خود تماس بگیرید.

همچنین در موارد زیر باید با پزشک خود تماس بگیرید:

  • داشتن تب بالاتر از ۳۸ درجه سانتیگراد
  • وجود خون قرمز روشن یا لخته‌های بافتی در ادرار
  • ناتوانی در ادرار کردن، حتی با وجود احساس نیاز
  • درد معده مداوم
سیستوسکوپی زنان | دکتر مهری مهراد - اورولوژیست

تصویری از سیستوسکوپی زنان

بهبودی بعد از سیستوسکوپی

به خودتان زمان استراحت بدهید. مایعات زیاد بنوشید و نزدیک توالت بمانید. نگه داشتن یک پارچه مرطوب و گرم روی مجرای ادرار می‌تواند به تسکین هر نوع دردی کمک کند. اگر پزشک به شما اجازه داد، از داروهای مسکن مثل استامینوفن (تیلنول) یا ایبوپروفن (ادویل) استفاده کنید.

اگر به شما بیهوشی عمومی داده شد، از کسی بخواهید که پیش شما بماند، چون ممکن است بعد از عمل احساس خواب آلودگی یا سرگیجه داشته باشید. در بقیه روز الکل ننوشید، رانندگی و یا با ماشین آلات پیچیده کار نکنید.

اگر روی شما بیوپسی انجام شده باشد، برای بهبودی به زمان نیاز دارید. تا دو هفته آینده از انجام کارهای سنگین خودداری کنید و از پزشک خود بپرسید که چه زمانی برقراری رابطه جنسی بی خطر است.

 

نتایج آزمایش سیستوسکوپی

پزشک شما ممکن است فوراً نتایج شما را دریافت کند یا ممکن است چند روز طول بکشد. اگر بیوپسی انجام دادید، باید منتظر نتایج آزمایشگاهی باشید. از پزشک خود بپرسید که چه زمانی باید منتظر نتیجه بمانید.