آنچه باید درباره مثانه نوروژنیک بدانیم

مثانه نوروژنیک چیست؟

عضلات و اعصاب سیستم ادراری مثانه با هم کار می‌کنند تا ادرار را در خود نگه داشته و در زمان مناسب آزاد کنند. اعصاب پیام‌هایی را بین مثانه و نخاع و مغز حمل می‌کنند که به عضلات مثانه می‌گویند که سفت شوند و یا شل. اما در یک مثانه مختل، این اعصاب آنطوری که باید کار نمی‌کنند.

 

عوامل ایجاد مثانه نوروژنیک

در اینجا به بعضی از دلایل احتمالیِ مثانه نوروژنیک نگاهی می‌اندازیم:

  • دیابت
  • عفونت‌ها
  • حوادثی که باعث آسیب به مغز یا نخاع می‌شود
  • مشکلات عصبی ژنتیکی
  • مسمومیت با فلزات سنگین
  • نقایص مادرزادی که بر نخاع تأثیر می‌گذارد
  • تومورهای مغز یا نخاع

مثانه نوروژنیک

علائم مثانه نوروژنیک

اینها رایج ترین علائم بیماری فوق هستند:

  • عفونت دستگاه ادراری (UTI)
  • سنگ کلیه
  • بی‌اختیاری ادرار
  • حجم کم ِادرار در هنگام تخلیه
  • تکرر ادرار و بی‌اختیاری اضطراری
  • تکرر ادرار به دلیل عدم تخلیه کامل مثانه (دِریبل مثانه)
  • از دست دادن ِحس پر بودن مثانه

علائم این بیماری ممکن است مثل بقیه موارد بنظر برسد؛ به هر حال برای تشخیص درست آن، همیشه باید با پزشک صحبت کنید.

 

نحوه تشخیص مثانه نوروژنیک

اگر پزشک شما فکر می‌کند که شما چنین مشکلی دارید، ممکن است بخواهد مغز، نخاع و مثانه شما را بررسی کند. وی سابقه سلامتی شما را بررسی کرده و معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. بقیه آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

-رادیولوژی جمجمه و ستون فقرات. در این آزمایش از پرتوهای نامرئی برای تصویربرداری از بافت‌ها، استخوان‌ها و اندام‌ها استفاده می‌شود.

– تصویربرداری از مثانه و حالب‌ها (لوله‌های انتقال دهنده ادرار از کلیه به مثانه)

– سونوگرافی: در این آزمایش از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصاویر اعضای بدن روی صفحه رایانه استفاده می‌شود.

– سیستوسکوپی: پزشک شما یک لوله نازک و انعطاف پذیر را از مجرای ادرار عبور می‌دهد تا سلامتی دستگاه ادراری را از نظر تغییرات ساختار یا انسدادها مثل تومورها یا سنگ‌های مثانه بررسی کند.

– آزمایشاتی شامل پر کردن مثانه با مایعی مثل اورودینامیک: که نشان می‌دهد مثانه چقدر می‌تواند آن را در خود نگه دارد و یا آیا به طور کامل تخلیه می‌شود یا خیر.

 

نحوه درمان مثانه نوروژنیک

درمان این بیماری به علت‌های آن بستگی دارد و هدف آن برای جلوگیری از آسیب کلیه است که می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

– داروها

– تخلیه مثانه با کمک سوند در زمان‌های معین

– آنتی‌بیوتیک‌های پیشگیرانه برای کاهش عفونت

– قرار دادن یک کاف/ بند مصنوعی در اطراف گردن مثانه که می‌تواند برای نگه داشتن ادرار باد ‌کند و برای تخلیه آن خالی شود.

– انجام جراحی برای رفع سنگ مثانه یا انسداد

– تزریق بوتاکس به عضله مثانه

– قرار دادن یک دستگاه الکتریکی برای تحریک یا کاهش فعالیت مثانه

 

عوارض بیماری مثانه نوروژنیک

موارد زیر اغلب با این مشکل مرتبط هستند:

– نشت ادرار: اغلب زمانی اتفاق می‌افتد که عضلات نگه‌دارنده ادرار پیام صحیحی دریافت نکنند.

– احتباس ادرار: وقتی اتفاق می‌افتد که عضلات نگه‌دارنده ادرار پیامی مبنی بر دفع ادرار دریافت نکنند.

– آسیب مویرگ‌های خونی ِمثانه: اگر مثانه بیش از حد پر شود و ادرار به کلیه‌ها برگردد، ممکن است به مویرگ‌های خونی در کلیه آسیب برسد و در نتیجه در ادرار خون دیده شود.

– عفونت مثانه، حالب‌ها یا کلیه‌ها: اغلب از نگه‌داشتن بیش از حد ِادرار حاصل می‌شود.

مثانه نوروژنیک

نکات کلیدی درباره مثانه نوروژنیک

– در مثانه نوروژنیک، اعصابی که پیام‌ها را در بین مثانه و نخاع و مغز منتقل می‌کنند، آنطوری که باید کار نمی‌کنند.

– آسیب یا تغییر در سیستم عصبی و عفونت می‌تواند باعث این بیماری شود.

– هدف از درمان این است که از آسیب کلیه جلوگیری شود: شامل مصرف دارو، سوند، مصرف آنتی‌بیوتیک برای کاهش احتمال عفونت و در موارد شدیدتر انجام جراحی

– بعضی از عوارض شامل نشت ادرار، عدم توانایی دفع ادرار، آسیب کلیه و عفونت کلیه یا مجاری ادراری است.

 

مراحل بعدی

نکاتی برای کمک به شما در استفادهء هر چه بیشتر از مشاوره‌های بهداشتی:

– دلیل مشاوره خود و آنچه می‌خواهد اتفاق بیفتد را بدانید.

– قبل از ویزیت، سوالات خود را یادداشت کنید.

– شخصی را با خود بیاورید تا به شما در سوال کردن و حفظ کردن آنچه پزشک‌تان می‌گوید کمک کند.

– در هنگام ویزیت، نام ِتشخیصات و داروهای جدید، روش‌های درمانی یا آزمایشات را بنویسید. همچنین دستورالعمل‌های جدیدی را که پزشک می‌دهد یادداشت کنید.

– بدانید چرا یک دارو یا درمان جدید برای‌تان تجویز شده، عوارض آن چیست و چگونه به شما کمک می‌کند.

– بپرسید آیا بیماری شما به روش‌های دیگری قابل درمان است یا نه.

– بدانید چرا آزمایش یا روشی توصیه می‌شود و نتایج آن به چه معناست.

– بدانید که در صورت عدم استفاده از دارو یا انجام آزمایش یا روش توصیه شده، چه انتظاری می‌رود.

– تاریخ، زمان و هدف قرار ملاقات بعدی را یادداشت کنید.

– بپرسید که اگر سوالی داشتید چگونه می توانید با پزشک‌تان تماس بگیرید.

منبع:

https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/neurogenic-bladder

 

تشخیص و درمان بیماری مثانه نوروژنیک یکی از خدمات مرکز اورولوژی مهراد است.