اصطلاح پزشکی بزرگ شدن ِخوشخیم ِپروستات (BPE) وضعیتی است که میتواند بر روی نحوه دفع ادرار تأثیر بگذارد. BPE در مردان بالای ۵۰ سال شایع است، سرطان نیست و معمولاً تهدیدی جدی برای سلامتی محسوب نمیشود. خیلی از مردان نگران این هستند که بزرگ شدن پروستات به معنای افزایش خطر ابتلا به سرطان پروستات باشد، ولی اینطور نیست.
علائم پروستات خوشخیم
پروستات یک غده کوچک است که در لگن، بین آلت تناسلی و مثانه قرار دارد. اگر پروستات بزرگ شود، میتواند به مثانه و مجرای ادرار فشار وارد کند. این میتواند در نحوه تخلیه ادرار فرد تأثیر بگذارد و باعث مشکلات زیر شود:
-مشکل در شروع ادرار
-نیاز مکرر به دفع ادرار
-مشکل در تخلیه کامل مثانه
در بعضی از مردان این علائم خفیف است و نیازی به درمان ندارد؛ و دربعضی دیگر، میتواند بسیار دردسرساز باشد.
دلایل بزرگ شدن خوشخیم پروستات
علت بزرگ شدن پروستات ناشناخته است، اما اعتقاد بر این است که با بالا رفتن سن و تغییرات هورمونی مرتبط است. تعادل هورمونهای بدن با افزایش سن به هم میخورد و این ممکن است باعث رشد غده پروستات شود.
تشخیص بزرگی خوشخیم پروستات
ممکن است چندین آزمایش مختلف نیاز باشد تا بتوان فهمید که آیا پروستات ِفردی بزرگ شده یا خیر. پزشک عمومی ممکن است بعضی از این آزمایشات را انجام دهد، مثل آزمایش ادرار، اما ممکن است احتیاج باشد که آزمایشهای دیگر در بیمارستان انجام شود. انجام بعضی از آزمایشات دیگر هم ممکن است برای رد سایر شرایطی که باعث علائم مشابه BPE میشوند، مثل سرطان پروستات، لازم باشد.
درمان بزرگی خوشخیم پروستات
درمان پروستات بزرگ شده به شدت علائم ِفرد بستگی دارد. اگر علائم خفیف باشند، معمولاً به درمان فوری احتیاجی نیست، اما باید معاینات پروستات بطور منظم انجام بگیرد. احتمالاً به فرد توصیه خواهد شد که تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کند، مثل:
-کم کردن مصرف الکل، کافئین و نوشیدنیهای گازدار
– محدود کردن مصرف شیرینکنندههای مصنوعی
-ورزش منظم
-کم کردن نوشیدنیها ازغروب به بعد
برای کاهش اندازه پروستات و آرامسازی مثانه، ممکن است دارویی برای درمان علائم توصیه شود. جراحی معمولاً فقط برای علائمی توصیه میشود که به دارو پاسخ ندادهاند.
عوارض پروستات خوشخیم
بزرگ شدن خوشخیم پروستات گاهی اوقات میتواند منجر به عوارضی شود، از جمله:
-عفونت دستگاه ادراری (UTI)
-احتباس حاد ادرار
*احتباس حاد ادراری (AUR) عبارت است از ناتوانی ناگهانی در دفع ادرار، که علائم آن شامل موارد زیر است:
-ناتوانی ِناگهانی به دفع ادرار
-درد شدید در بخش پایین شکم
-تورم مثانه که با دست هم قابل احساس است
علائم ِبیماری بزرگی خوشخیم پروستات
علائم بزرگ شدن پروستات عبارتند از:
-دشواری در شروع به تخلیه ادرار
-احساس فشار برای دفع ادرار
-جریان ادرار ضعیف
-ادرار منقطع
-نیاز فوری و مکرر به تخلیه ادرار
-نیاز مکرر به بلند شدن در شب برای ادرار کردن
-نشت ادرار به طور تصادفی (بیاختیاری ادرار)
نشت ادرار ممکن است وقتی اتفاق بیفتد که احساس ناگهانی نیاز به دفع ایجاد شود و قبل از رسیدن به توالت نتوان جلوی نشت آن را گرفت. به این حالت بیاختیاری ضروری گفته میشود.
همچنین نشت ادرار میتواند موقع احساس فشار در ناحیه شکم رخ بدهد. مثلا، موقع سرفه، عطسه یا بلند كردن جسمی سنگین. به این حالت بیاختیاری استرسی میگویند.
رایج ترین شکل نشت وقتی است که مقدار کمی از ادرار بعد از اتمام دفع، به لباس زیر شما میریزد.
در بزرگی خوشخیم پروستات چه موقع باید برای مشاوره پزشکی اقدام کرد
در صورت مشاهده علائم بزرگ شدن پروستات به پزشک عمومی مراجعه کنید. حتی اگر این علائم خفیف باشد، باز هم میتواند ناشی از یک بیماری باشد که باید بررسی شود. وجود خون در ادرار هم باید توسط پزشک عمومی بررسی شود تا سایر موارد جدیتر رد شود.