تغییرات واژن بخشی طبیعی از فرایند پیری است. یک واژن در حال پیرشدن هنوز یک واژن سالم است، اما اگر شما میخواهید کمک کنید تا با تاثیرات زمان مقابله کنید، میتوانید اقداماتی در جهت سلامت و جوانی واژن انجام دهید.
مانند باقی بدنتان، روند پیری شکل واژن شما را تغییر می‌دهد. با بالا رفتن سن، پوست واژن میتواند شروع به نازک شدن کند، و عضلات کف لگنتان ممکن است کم‌کم شل شوند. این میتواند باعث شود که واژنتان کمتر «سلامت و جوان» به نظر آید و خشک یا «شل» احساس شود. علاوه بر آن، اتفاقات تغییردهندهی بدن مانند پیش‌یائسگی، یائسگی، بارداری و زایمان نیز شکل و احساس واژن را در گذر زمان تغییر می‌دهند.
عضلات کف لگن شما از مثانه، روده‌ها و رحم‌تان پشتیبانی می‌کنند. وقتی این عضلات را منقبض می‌کنید، ورودی واژنتان را تنگ می‌کنید. این عضلات با بالا رفتن سن، بارداری و زایمان طبیعی می‌توانند کشیده شده و ضعیف شوند. این میتواند باعث ایجاد ناراحتی و احساس شل بودن در واژن شود. تغییرات کف لگن میتواند باعث نشتی مثانه یا بی‌اختیاری ادرار شود، به‌خصوص اگر به‌خاطر بارداری و زایمان طبیعی صورت گرفته باشد.
تمرینات کگل میتواند به تقویت عضلات کف لگن کمک کند. انجام منظم تمرینات کگل میتواند به بهبود جریان خون و محکم کردن عضلات اطراف واژن کمک کند.
با پزشکتان یا یک فیزیوتراپیست متخصص کف لگن صحبت کنید تا بدانید آیا کگل برای شما بی‌خطر است و چگونه باید به‌درستی انجامش داد.
◀️ در همین زمینه بخوانید: همه چیز درباره تمرینات کگل + ویدئوی آموزشی
با بالا رفتن سن، ممکن است تغییراتی در ظاهر فرج و واژنتان مشاهده کنید. کاهش میزان استروژن در پیش‌یائسگی و یائسگی میتواند بافت واژن را نازک کند و میزان تولید مایعات واژینال را کاهش داده و منجر به آتروفی واژن شود. همچنین خشکی واژن میتواند باعث آزردگی و درد، خصوصاً هنگام رابطه‌ی جنسی، شود.
مرطوب‌کننده‌های واژن از آنجا که بعضاً حاوی مواد شیمیایی و چیزهای دیگری هستند که میتواند باعث آزردگی واژن شود، معمولاً توصیه نمی‌شود. آتروفی واژن شدیدتر ممکن است نیاز به درمان‌های مبتنی بر استروژن داشته باشد، که میتواند جریان خون و رطوبت واژن را بهبود ببخشد.
پزشکتان میتواند برایتان کرم‌های استروژن واژن یا قرص‌های استروژن یا حلقه‌هایی که وارد واژنتان می‌کنید (پساری) تجویز کند. داروهای غیرهورمونی مانند اسپمیفن، دارویی برای درمان دیسپارونی (دردآمیزش: درد هنگام رابطه جنسی)، نیز میتواند به درمان خشکی واژن کمک کند.
رابطه‌ی جنسی به خودی خود برای سلامتی و خوشی شما خوب است. داشتن رابطه میتواند به افزایش جریان خون به واژن کمک کند که ممکن است تاثیرات پیر شدن مانند خشک‌شدن و نازک‌شدن واژن را بهبود ببخشد.
کم شدن میزان استروژن در اثر یائسگی میتواند خون‌رسانی به واژن را کاهش داده و منجر به خشکی و نازکی بافت‌های واژن شود. جریان خون بیشتر به چاق شدن بافت واژن شما کمک کرده و لغزنده‌سازی طبیعی بیشتری ایجاد میکند.
با بالا رفتن سن، در صورتی که دچار خشکی واژن شوید، رابطه‌ی جنسی میتواند دردناک شود. لغزنده‌سازها (لوبریکانت‌ها) می‌توانند به افزایش دوباره مایعات واژینال ازدست‌رفته کمک کرده و سکس را راحتتر و لذت‌بخش‌تر کنند.
هنگامی که لغزنده‌سازی طبیعی را از دست می‌دهید، درد هنگام رابطه‌ی جنسی، که با نام دیسپارونی شناخته میشود، رایج است. زیرا این مایعات کمک می‌کنند که از ساییدگی در رابطه‌ی جنسی دخولی جلوگیری شود. به‌کاربردن لغزنده‌سازهای بر پایه آب هنگام سکس به‌جهت افزایش رطوبت توصیه میشود. شما باید از استفاده از محصولات روغنی پرهیز کنید زیرا ماده لزج‌شان برای مدت طولانی‌تری از سایر لغزنده‌سازها باقی می‌ماند که ممکن است باعث ورود باکتری‌ها شود و به عفونت بینجامد.
برای سالم نگهداشتن واژنتان، از استفاده از صابون‌های تجملی با رایحه گل و … برای شستشو پرهیز کنید و هرگز دوش واژینال انجام ندهید. استفاده از تمیزکننده‌های رایحه‌دار، شستشوهای واژینال و دوش‌های واژینال میتواند باعث آزردگی بافت واژن در حال نازک و خشک‌شدن شود. آنها ممکن است باعث برهم‌خوردن تعادل فلور و پی‌اچ واژن شوند، که میتواند خطر عفونت‌های واژینال و بیماری‌های مقاربتی را افزایش دهد.
واژن شما خودپاکسازی میکند، پس نیازی به وارد کردن صابون یا چیز دیگری به داخلش برای تمیزکردنش نیست. به‌جای آن، پزشکان توصیه می‌کنند از آب گرم برای شستن بیرون فرجتان استفاده کنید. اگر احساس می‌کنید نیاز است از صابون استفاده کنید، بهترین کار استفاده از یک تمیزکننده لطیف و بدون رایحه فقط بر روی فرج است.
با بالا رفتن سن، شما بیشتر در معرض خطر برخی سرطان‌ها از جمله سرطان دهانه‌ی رحم قرار می‌گیرید. مراجعه به متخصص زنان به‌صورت منظم برای معاینه‌های لگنی، آزمایش پاپ اسمیر و آزمایش ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) میتواند کمک کند تا از مشکلات احتمالی زودتر باخبر شوید.
سرطان دهانه‌ی رحم، دهانه‌ی رحم شما را درگیر میکند، ناحیه‌ای که رحم و واژن شما را به‌هم متصل میکند، و در اکثر موارد توسط HPV ایجاد میشود. HPV ویروسی رایج است که هنگام رابطه‌ی جنسی منتقل میشود. بسیاری از مردم از داشتن این ویروس بی‌خبر هستند زیرا معمولاً علایم قابل‌توجهی ندارد. اما برخی سویه‌های HPV می‌توانند منجر به سرطان دهانه‌ی رحم شوند.
آزمایش پاپ اسمیر روتین میتواند سلول‌های پیش‌سرطانی را شناسایی کند و از وجود سرطان دهانه‌ی رحم قبل از آغازش مطلع‌مان کند. اگر بین ۳۰ تا ۶۵ سال سن دارید، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری توصیه میکند هر ۳ سال تست پاپ اسمیر و هر ۵ سال آزمایش HPV انجام بدهید.
نوشیدن آب برای سلامتی شما عالی است. به هر حال، بدن شما از حدوداً ۶۰٪ آب تشکیل شده است. وقتی به میزان کافی آب نمی‌نوشید، پوست‌تان میتواند کم آب (دهیدراته) شود، که در این صورت خشک، گود افتاده و تیره به‌نظر می‌رسد. همین اتفاق میتواند برای پوست بیرون واژن شما نیز رخ دهد.
پُر آب (هیدراته) ماندن همچنین به بهبود جریان خون و در نتیجه سالم نگهداشتن بافت واژنتان کمک میکند. از آنجا که پیش‌یائسگی و یائسگی می‌توانند جریان خون به واژنتان را کاهش داده و باعث خشکی واژن شود، زیاد آب نوشیدن میتواند به کاهش آثار پیر شدن واژن کمک کند. کم‌آبی (دهیدراسیون) همچنین میتواند تولید مایعات واژینال را برای بدنتان سخت کرده و خشکی واژن را بدتر کند.
نتیجه‌گیری
تغییرات واژن بخشی طبیعی از فرایند پیری است. کارهایی وجود دارند که با انجامشان میتوانید با تاثیرات بالا رفتن سن مقابله کرده و واژنتان را سالم نگهدارید. به‌طور مثال، تمرینات کف لگن و غربالگری‌های منظم می‌توانند کمک کنند تا یک واژن در حال پیری سالم و راحت باقی بماند.
پیش‌یائسگی و یائسگی می‌توانند باعث شوند واژنتان خشک و دردناک احساس شود. اگر درد یا ناراحتی روزانه احساس می‌کنید با متخصص اورولوژی زنان یا متخصص زنان صحبت کنید. او میتواند کمک‌تان کند تا قدم بعدی برای بهبود سلامت واژنتان را پیدا کنید.
