بیشتر سرطانهای دهانه رحم با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) که یک عفونت مقاربتی است مرتبط هستند. ایمنسازی گسترده با واکسن گارداسیل میتواند تأثیر سرطان دهانه رحم و سایر سرطانهای ناشی از این عفونت را در سراسر جهان کاهش دهد.
نقش واکسن HPV گارداسیل
گونههای مختلف این عفونت از طریق تماس جنسی منتشر میشوند و با اکثر موارد سرطان دهانه رحم مرتبط هستند. واکسن گارداسیل HPV تایید شده توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده میتواند از اکثر موارد سرطان دهانه رحم پیشگیری کند به این شرط که قبل از قرار گرفتن دختران یا زنان در معرض ویروس، تزریق شود. این واکسن همچنین میتواند از سرطان واژن و فرج، زگیل تناسلی، سرطان مقعد و سرطان دهان، گلو، سر و گردن در زنان و مردان جلوگیری کند.
در تئوری، واکسیناسیون پسران در برابر انواع HPV مرتبط با سرطان دهانه رحم هم میتواند ضمن کاهش احتمال انتقال، به محافظت از دختران در برابر این ویروس کمک کند.
واکسن گارداسیل HPV برای چه کسانی است و چه زمانی باید تزریق شود؟
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها توصیه میکند که واکسن گارداسیل به دختران و پسران بین سنین ۱۲-۱۱ سال داده شود (حتی از سن ۹ سالگی). برای دختران و پسران ایدهآل است که واکسن را قبل از شروع هر گونه تماس جنسی دریافت کنند. تحقیقات نشان داده است که دریافت واکسن در سنین پایین با شروع زودتر فعالیت جنسی ارتباطی ندارد.
هنگامی که فردی به HPV آلوده میشود، واکسن نمیتواند چندان موثر باشد. همچنین پاسخ به واکسن در سنین پایینتر از سنین بالاتر بهتر است.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها توصیه میکند که همه کودکان ۱۱ و ۱۲ ساله دو دوز واکسن HPV را با فاصله حداقل شش ماه دریافت کنند. نوجوانان ۹ و ۱۰ ساله و نوجوانان ۱۳ و ۱۴ ساله هم میتوانند واکسیناسیون را در دو دوز دریافت کنند. تحقیقات نشان داده که برنامه دو دوز برای کودکان زیر ۱۵ سال موثر است.
نوجوانان و بزرگسالان جوانی که بعداً در سنین ۲۶-۱۵ سالگی واکسن را شروع میکنند، باید سه دوز از واکسن را دریافت کنند. این مرکز واکسیناسیون HPV را برای همه افراد تا سن ۲۶ سالگی که به اندازه کافی واکسینه نشدهاند توصیه میکند.
سازمان غذا و داروی ایالات متحده اخیراً استفاده از واکسن گارداسیل (Gardasil 9) را برای مردان و زنان ۴۵-۹ ساله تأیید کرده است. اگر ۴۵-۲۷ ساله هستید، با پزشک خود مشورت کنید که آیا لازمست واکسن HPV را دریافت کنید یا نه.
چه کسانی نباید واکسن گارداسیل (HPV) را دریافت کنند
واکسن گارداسیل HPV برای زنان باردار یا افرادی که بیماریهای متوسط یا شدید دارند توصیه نمیشود. در صورت داشتن هر گونه حساسیت شدید، از جمله حساسیت به مخمر یا لاتکس، به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین، اگر واکنش آلرژیک تهدید کننده زندگی به هر یک از اجزای واکسن یا دوز قبلی واکسن خود داشتهاید، نباید این واکسن را دریافت کنید.
آیا برای افرادی هم که از قبل فعالیت جنسی داشتهاند، واکسن گارداسیل مزایایی دارد؟
بله. حتی اگر در حال حاضر HPV یک سویه داشته باشید، باز هم میتوانید از واکسن بهره مند شوید، چون میتواند شما را در برابر سایر سویههایی که هنوز ندارید محافظت کند. با این حال، هیچ یک از واکسنها نمیتوانند عفونت HPV موجود را درمان کنند. واکسنها فقط از شما در برابر سویههای خاصی از HPV محافظت میکنند که تاکنون در معرض آن قرار نگرفتهاید.
آیا واکسن گارداسیل برای سلامتی خطرات یا عوارض جانبی دارد؟
در بسیاری از مطالعات مشخص شده که واکسن HPV ایمن است.
به طور کلی، اثرات آن معمولاً خفیف هستند. شایعترین عوارض جانبی واکسن HPV (گارداسیل) شامل درد، تورم یا قرمزی در محل تزریق است. گاهی اوقات بعد از تزریق سرگیجه یا غش رخ میدهد. نشستن به مدت ۱۵ دقیقه بعد از تزریق میتواند خطر غش را کاهش دهد. سردرد، حالت تهوع، استفراغ، خستگی یا ضعف هم ممکن است رخ دهد. سازمانهای مرتبط جهانی همچنان به نظارت بر واکسنها برای مشکلات غیرمعمول یا شدید ادامه میدهند.
آیا زنانی که واکسن گارداسیل HPV را دریافت کردهاند نیاز به انجام تست پاپ اسمیر هم دارند؟
بله. واکسن HPV قرار نیست جایگزین تست پاپ شود. غربالگری معمول برای سرطان دهانه رحم از طریق آزمایش پاپ اسمیر منظم که از سن ۲۱ سالگی شروع میشود، بخش مهمی از مراقبتهای بهداشتی پیشگیرانه است.
اگر در گروه سنی توصیه شده واکسن قرار ندارید، برای محافظت از خود در برابر سرطان دهانه رحم چه میتوانید انجام دهید؟
HPV از طریق تماس جنسی- دهانی، واژینال یا مقعدی گسترش مییابد. برای محافظت از خود در برابر HPV، هر بار که رابطه جنسی دارید از کاندوم استفاده کنید. علاوه بر این، سیگار نکشید چون خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را افزایش میدهد.
برای تشخیص سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه، به پزشک مراجعه کنید تا آزمایشات پاپ اسمیر شما را از سن ۲۱ سالگی شروع کند. در صورت مشاهده هر گونه علائم سرطان دهانه رحم مثل خونریزی واژن بعد از رابطه جنسی، بین قاعدگی یا بعد از یائسگی، درد لگن یا درد حین رابطه جنسی، فوراً به پزشک مراجعه کنید.