داشتن مثانه بیش فعال (OAB) به این معناست که مثانه شما در نگهداری طبیعی ادرار مشکل دارد و علائم آن عبارتند از:
با گذشت زمان، این علائم ممکن است بر زندگی روزمره شما تأثیر بگذارند، مثلا باعث اختلالات ناخواسته در حین کار شوند یا بر کیفیت خواب‌تان تأثیر بگذارند.
مثانه بیش فعال می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد، از جمله تغییرات مرتبط با افزایش سن، شرایط پزشکی مثل بیماری پارکینسون، انسداد مثانه و عضلات ضعیف لگن. گاهی اوقات هم علت آن ناشناخته است. در هر حال مثانه بیش فعال یک بیماری بسیار شایع و قابل درمان است.
در واقع، داروهای مختلف مثل گیاهان دارویی، ورزش‌ها و درمان‌های رفتاری برای کمک به مدیریت این مشکل موثرند.
همیشه قبل از مصرف هر گونه مکمل گیاهی با پزشک اورولوژیست مشورت کنید، چون می‌توانند با تداخل در داروهایی که مصرف می‌کنید عوارض جانبی ناخواسته ایجاد کنند.
این گیاه (GJG) ترکیبی از ۱۰ گیاه سنتی چینی است. مطالعات متعددی بر روی این ترکیب گیاهی انجام شده که نشان می‌دهد می‌تواند مثانه را مهار کند و به طور قابل توجهی دفعات نیاز به دفع ادرار را بهبود ببخشد. افرادی که روزانه ۷.۵ میلی گرم از این گیاه را مصرف می‌کردند، نتایج بهتری را در زمینه علائم پروستات و علائم ادراری گزارش کردند.
یکی دیگر از داروهای گیاهی چینی هاچیمی جیو گان است که از هشت ماده طبیعی تشکیل شده و بعضی از آنها نیز در گوشا جینکی گان هم موجودند. مطالعات اولیه نشان می دهد که ممکن است هاچیمی جیو گان بر انقباض عضلات مثانه تأثیر بگذارد.
این عصاره که به عنوان قارچ لینگژی هم شناخته می‌شود (از شرق آسیا) برای درمان خیلی از بیماری‌ها از جمله هپاتیت، فشار خون بالا و سرطان استفاده می‌شود.
ابریشم ذرت جزو مواد زائد حاصل از کشت ذرت است و کشورهایی از چین تا فرانسه از این دارو به عنوان یک داروی سنتی برای بیماری‌هایی مثل شب‌ادراری و تحریکات مثانه استفاده می‌کنند. گفته می‌شود ممکن است این گیاه به تقویت و بازیابی غشاهای مخاطی در دستگاه ادراری برای جلوگیری از بی‌اختیاری هم کمک کند.
کپسایسین در قسمت گوشتی فلفل شیلی یافت می‌شود (نه در دانه‌های آن) و معمولاً برای درمان سندرم درد لگن، که اغلب از علائم OAB است، سودمند است. مطالعات نشان داده که این ماده حداکثر ظرفیت مثانه را از ۱۰۶ میلی لیتر به ۳۰۲ میلی لیتر افزایش می‌دهد.
همیشه قبل از امتحان داروهای جایگزین برای مثانه بیش فعال با پزشک خود صحبت کنید، چون ممکن است عوارض جانبی ناخواسته‌ای ایجاد کنند و مطمئن شوید که گیاهان دارویی خود را از یک منبع معتبر خریداری می‌کنید.
خیلی از گیاهان هنوز به خوبی مورد تحقیق قرار نگرفته‌اند و برای اثبات اثربخشی خود، باید فرآیندهای کنترل کیفیت یا آزمایشات انسانی را طی کنند.
دانه‌های کدو تنبل سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ با خواص ضد التهابی هستند. یک مطالعه نشان داد که روغن دانه کدو تنبل عملکرد غیر طبیعی در زمینه ادرار را بهبود می‌بخشد و علائم بیش‌فعالی آن را کاهش می‌دهد.
مطالعه دیگری نشان داد که دانه کدو تنبل و عصاره دانه سویا هم به طور قابل توجهی بی‌اختیاری را کاهش می‌دهد.
چای کوهی عصاره یک گیاه نیمه گرمسیری در جنوب چین است. این چای شیرین در ژاپن بدون نسخه به فروش می‌رسد و آنتی اکسیدان بالا و اثرات محافظتی بر روی مثانه دارد.
سایر نوشیدنی های مفید برای مثانه عبارتند از:
گاهی اوقات یبوست می‌تواند فشار بیشتری بر مثانه شما وارد کند. شما می‌توانید با ورزش منظم و گنجاندن فیبر بیشتر در رژیم غذایی خود از یبوست پیشگیری کنید. غذاهای سرشار از فیبر شامل لوبیا، نان سبوس دار، میوه‌ها و سبزیجات است.
یک متخصص خوردن ۲ قاشق غذاخوری از مخلوط ۱ فنجان سس سیب، ۱ فنجان سبوس گندم فرآوری نشده و ۴/۳ فنجان آب آلو را در هر صبح برای بهبود منظم شدن حرکات روده توصیه می‌کند.
در حالی که ممکن است بخواهید مایعات کمتری بنوشید تا کمتر به توالت بروید، همچنان باید مطمئن شوید که بقدر کافی هیدراته می‌شوید. ادرار غلیظ‌تر و تیره رنگ‌تر، می‌تواند با تحریک مثانه باعث تکرر ادرار شود.
سایر غذاها و نوشیدنی‌هایی که به علائم بیش‌فعالی مثانه کمک می‌کنند:
می‌توانید آزمایش کنید کدام نوشیدنی‌ها یا غذاها مثانه‌تان را تحریک می‌کنند تا آنها را از رژیم غذایی خود حذف و بعد هر ۳-۲ روز یکبار آنها را مجدداً به برنامه خود اضافه کنید. غذا یا نوشیدنی خاصی را که علائم شما را بدتر می‌کند، برای همیشه حذف کنید.
می‌توانید با ننوشیدن ۳-۲ ساعت قبل از خواب تعداد دفعات نیاز به توالت را کاهش دهید.
همچنین توصیه می‌شود از سیگار کشیدن خودداری کنید چون با تحریک عضلات مثانه باعث سرفه و اغلب بی‌اختیاری می‌شود.
وزن اضافی می‌تواند فشار روی مثانه را افزایش دهد و باعث بی‌اختیاری استرسی شود. بی‌اختیاری استرسی زمانی رخ می‌دهد که بعد از انجام کارهای پرفشار مثل خندیدن، عطسه کردن یا بلند کردن اجسام، ادرار نشت می‌کند.
در حالی که خوردن غذاهای سالم می‌تواند به کاهش وزن کمک کند، ورزش منظم مثل تمرینات قدرتی می‌تواند به مدیریت طولانی مدت کمک کند.
تحقیقات نشان می‌دهد که زنان دارای اضافه وزن و بی‌اختیاری ادرار، دوره‌های بیش‌فعالی مثانه کمتری داشته‌اند. یک مطالعه نشان داد که زنان مبتلا به چاقی که ۱۰٪ وزن بدن خود را از دست می‌دهند، کنترل مثانه‌شان تا ۵۰٪ بهبود می‌یابد.
تمرینات مخصوص کف لگن یا تمرینات کگل را هم می‌توانید در کنار ورزش منظم انجام دهید. این تمرینات با تقویت عضلات، انقباضات غیرارادی را به حداقل می‌رساند و وضعیت بدن را بهبود می‌بخشد. تمرینات کگل یکی از ایمن‌ترین درمان‌های رفتاری بدون عوارض جانبی است.
برای انجام تمرینات کگل:
۱. موقع ادرار کردن سعی کنید ادرار خود را در اواسط جریان متوقف کنید. ماهیچه‌هایی که برای اینکار استفاده می‌کنید همان عضلات کف لگن هستند. این چیزی است که در طول تمرینات کگل انجام می‌شود و بر روی انقباض تمرکز خواهید کرد.
۲. وقتی مثانه‌تان خالی است، روی سفت کردن عضلات کگل در حدود پنج ثانیه تمرکز کنید. بعد عضلات خود را شل و دوباره این حرکت را پنج بار تکرار کنید. با قوی تر شدن عضلات، مدت زمان را به ۱۰ ثانیه و ۱۰ بار تکرار افزایش دهید. این تمرینات را ۱۰ بار یا بیشتر در روز انجام دهید.
۳. موقع انجام این تمرینات به طور طبیعی نفس بکشید.
۴. از فشار آوردن به شکم، ران یا باسن خود به جای عضلات کف لگن خودداری کنید.
همچنین می‌توانید با یک فیزیوتراپ صحبت کنید تا ببینید آیا عضلات مناسب را منقبض می‌کنید یا خیر.
اضافه کاری یا بیش‌فعالی مثانه باعث می‌شود که عضلاتش واکنش خاصی نشان دهند. بازآموزی مثانه می‌تواند به راه‌اندازی مجدد عضلات آن کمک کند. ایده این است که قبل از رفتن به دستشویی سعی کنید میل به ادرار کردن را در خود از بین ببرید تا به تدریج بتوانید زمان طولانی‌تری ادرار خود را نگه دارید. بازآموزی مثانه هم در کنار تمرینات کگل بهتر نتیجه را می‌دهد.
مراحل زیر را برای تمرین دادن مثانه خود انجام دهید:
یک برنامه بازآموزی مثانه می‌تواند ۸-۶ هفته طول بکشد تا موثر واقع شود.
اگر علائم شما با سلامت کلی‌تان تداخل دارد برای درمان از مطب اورولوژی دکتر مهری مهراد وقت ملاقات بگیرید. دکتر مهری مهراد برای یافتن درمان مناسب با شما همکاری خواهد کرد. از جمله ممکن است داروهای خاص بیش‌فعالی مثانه یا دیگر روش‌های مدرن اورولوژی را برایتان تجویز کند.
منبع: Healthline
