مثانه بیش فعال (OAB) بیماری است که نیاز به ادرار کردن ناگهانی را ایجاد میکند. بعضی از داروهایی که پزشکان برای درمان مثانه بیش فعال تجویز میکنند میتواند به علائم آن دامن بزند. درمانهای جایگزین مثل مکملها و گیاهان دارویی هم ممکن است مفید باشند، اما شواهد علمی کمتری برای آنها وجود دارد. در هر حال، بعضی از درمانهای جایگزین مستقیماً به رفع علائم OAB کمک میکنند در حالی که بعضی دیگر سلامت عمومی دستگاه ادراری را ارتقا میدهند.
شواهد علمی کمی وجود دارد که درمانهای جایگزین به اندازه درمانهای سنتی مثل بازآموزی مثانه و تمرینات کگل موثر هستند.
به هر حال، قبل از شروع هر گونه درمان جایگزین با پزشک خود صحبت کنید؛ چون بعضی از گزینهها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند، به خصوص اگر بطور همزمان داروهای دیگری هم مصرف میکنید. درمانهای جایگزین میتوانند مزایای زیادی داشته باشند، اما نباید جایگزین درمانهای سنتی شوند.
مکملها و گیاهان دارویی برای درمان مثانه بیش فعال
با وجود اینکه مکملها و گیاهان ممکن است “طبیعی” باشند، اما باز هم میتوانند با دیگر داروهای مصرفیتان تداخل منفی داشته باشند. بهترین راه برای جلوگیری از عوارض جانبی این است که از ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی خود در مورد گیاهان و مکملهایی که در نظر دارید سوال کنید چون خیلی از آنها میتوانند با داروها یا درمانهای دیگر تداخل داشته باشند.
۱. هیدروکسید منیزیم
بعضی تحقیقات نشان میدهد که هیدروکسید منیزیم میتواند انقباضات خود به خودی عضلانی را که باعث بی اختیاری میشود کاهش دهد.
یک مطالعه کوچک نشان داد که هیدروکسید منیزیم باعث بهبود بی اختیاری ادرار در زنان میشود، اما عوارض جانبی مثل استفراغ، اسهال و گرفتگی عضلانی هم دارد. میتوانید مکملهای هیدروکسید منیزیم را در اکثر فروشگاههای دارو و مواد غذایی سالم پیدا کنید.
۲. اِل-آرژنین
اسید آمینه اِل-آرژنین (L-arginine) به ایجاد اکسید نیتریک کمک میکند که نقش مهمی در سلامت دستگاه ادراری تحتانی دارد. مطالعات زیادی در مورد ال آرژنین در مثانه بیش فعال وجود ندارد.
اما یک پژوهش نشان داده که یکی از مکملهای حاوی ال آرژنین، برای OAB در افراد مسن مفید است. مکملهای ال آرژنین نسبتاً رایجاند و در غذاهای زیر هم یافت میشوند:
گوشت و لبنیات
گردو
نارگیل
غلات
سویا
نخود
در صورت داشتن موارد زیر از مصرف ال آرژنین خودداری کنید:
آلرژی به آرژنین
اختلال خونریزی یا مصرف داروهای رقیق کننده خون
دیابت یا هیپوگلیسمی
هایپرکالمی یا سطوح بالای پتاسیم
یکی از اختلالات سیستم ایمنی
کودکان و زنان باردار هم باید از ال-آرژنین به دلیل عدم وجود شواهد در مورد ایمنی آن اجتناب کنند.
۳. تخمه کدو تنبل
عصاره تخمه کدو تنبل یک درمان طبیعی محبوب برای مثانه بیش فعال است. یک مطالعه جدید نشان میدهد که روغن دانه کدو تنبل ممکن است بتواند علائم این بیماری و سایر اختلالات ادراری را درمان و یا از بروز آن پیشگیری کند.
۴. گیاه کِلیِور (بیتیراخ یا شیرپنیر)
قرنهاست که از این گیاه بالارونده برای درمان بیماری های پوستی استفاده می شود. آنها ممکن است خواص ضد التهابی و دیورتیک هم داشته باشند که میتواند علائم مثانه بیش فعال را کاهش دهد.
بعضی از آزمایشات بالینی در مورد اثرات گیاه بیتیراخ / شیرپنیر روی مثانه بیش فعال انجام شده، اما موارد بیشتری مورد نیاز است. قبل از امتحان کردن این گیاه با پزشک خود مشورت کنید. کلیورها در جامعه پزشکی غربی چندان مورد مطالعه یا آزمایش قرار نگرفتهاند و عوارض جانبی آنها به خوبی گزارش نشده است.
سایر گیاهان و مکملهای درمانی مثانه بیش فعال
این گیاهان و مکملها که ممکن است بر روی مثانه بیش فعال کار کنند و هنوز فاقد دادههای علمی بالینی و مطالعات برای حمایت از اثربخشی خود هستند، عبارتند از:
گوشا جینکیگان که یک ترکیب گیاهی چینی است و علائم این بیماری را بهبود میبخشد، اما ممکن است باعث تهوع و اسهال بشود.
ابریشم ذرت، بدون مطالعه مستقیم بر روی مثانه بیش فعال
کپسایسین، بدون مطالعه مستقیم بر روی مثانه بیش فعال
چای کوهکی که هنوز روی انسان مطالعه نشده است
ارتباط ذهن و بدن با مثانه بیش فعال
درمانهای ذهن و بدن ممکن است برای مثانه بیش فعال شما خیلی مفید باشند. رویکردهای زیر میتواند علائم این بیماری را کاهش دهد و به شما در مقابله با علائم آن کمک کند.
تصویرسازی هدایت شده
تصویرسازی هدایت شده شکلی از شناخت درمانی است که طرز فکر شما را تغییر میدهد؛ به این ترتیب که توسط یک پزشک واجد شرایط از طریق تصورات و افکار خود به یک حالت ذهنی آرام هدایت میشوید. این شکل از درمان ممکن است شامل موسیقی آرام بخش همراه با صداهای طبیعت باشد که ذهن شما را آرام و به شما کمک میکند با شرایط روحی و جسمی خود کنار بیایید.
بایوفیدبک
بایوفیدبک (بیوفیدبک) یک تکنیک اصلاح رفتار است که به شما کمک میکند تا کنترل عملکردهای بدن خود را یاد بگیرید. این روش میتواند به شما کمک کند تا ماهیچههای مثانه و کف لگن خود را دوباره تمرین دهید و احتمال نشت را به حداقل برسانید.
ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی شما از الکترودها برای جمعآوری و نمایش اطلاعات روی مانیتوری استفاده میکند که نشان میدهد چه زمانی عضلات کف لگن کشیده شدهاند. شما میتوانید از بازخوردی که این روش ارائه میدهد برای کمک به کنترل بیشتر مثانه خود استفاده کنید.
طب سوزنی
طب سوزنی یا چینی میتواند رویکردی جامع برای درمان مثانه بیش فعال ارائه دهد. چندین مطالعه از طب سوزنی به عنوان یک گزینه خیلی مفید حمایت میکنند.
طب سوزنی شامل سوزنهایی با نوک بسیار ظریف است که در نواحی بسیار خاصی از بدن وارد میشوند. هدف این طب، بهبود جریان “چی” (انرژی) در سراسر بدن است. این درمان را میشود یک یا دو بار در هفته برای حدود ۱۲ جلسه یا تا زمانی که علائم بهبود پیدا کند انجام داد.
درمانهای رفتاری
تمرکز بر رفتارتان هم میتواند به علائم مثانه بیش فعال کمک کند. این درمانها عبارتند از:
رفتار درمانی
هیپنوتیزم درمانی
مدیتیشن شامل تمرینهای تجسم و آرامش
تحقیقات نشان میدهد که هیپنوتیزم درمانی زمانی که به تنهایی انجام شود موثر نیست. یک مطالعه آزمایشی هیپنوتیزم درمانی و رفتار درمانی نشان میدهد که افزودن هیپنوتیزم درمانی میتواند احساس بیماران را نسبت به مثانه بیش فعالشان بهبود ببخشد، اما مطالعات بیشتری باید در این زمینه انجام شود.
هیپنوتیزم درمانی در این مطالعه شامل سه جلسه ۶۰ دقیقهای به مدت شش تا هشت هفته بود.
این جلسات شامل تکرار جلسات رفتار درمانی و گذراندن دوره القای هیپنوتیزمی با استفاده از تصویرسازی هدایت شده و پیشنهاد درمانی بود. در پایان مطالعه، کسانی که هیپنوتیزم درمانی انجام دادند، بهبود خیلی زیادی را گزارش کردند.
با پزشک خود مشورت کنید!
درمانهای جایگزین زیادی برای مثانه بیش فعال وجود دارد، اما هنوز از نظر علمی اثربخشی آنها ثابت نشده است. ممکن است از امتحان درمانهای جایگزین در کنار درمانهای سنتی سود بیشتری ببرید.
یک پزشک اورولوژیست خوب میتواند به شما در طراحی یک برنامه درمانی که شامل گزینههای سنتی و جایگزین باشد کمک کند. پایبندی به دستورالعملهای ارائه دهنده خود به اطمینان از حداقل خطر عوارض جانبی کمک میکند. همیشه قبل از مصرف هر گونه گیاه یا مکمل با پزشک خود مشورت کنید. شاد و تندرست باشید!